Veelgestelde vragen

In 2012 zijn het preHistorisch Dorp en Museum Kempenland gefuseerd tot Eindhoven Museum. Eindhoven Museum beheert de voormalige collectie van Museum Kempenland van ca. 23.000 objecten, die sinds de fusie in het depot liggen. Het preHistorisch Dorp is momenteel de enige bezoeklocatie van het museum. Daar kan het publiek de vroege geschiedenis van de stad en regio ontdekken.

Eindhoven Museum maakt als stedelijk cultuurhistorisch museum onderdeel uit van de Eindhovense culturele basisinfrastructuur. Vanuit die functie heeft het museum de opdracht de collectie weer toegankelijk te maken en de gehele geschiedenis van de stad en regio Eindhoven voor een breed publiek te ontsluiten. In de huidige opzet van het preHistorisch Dorp kan die functie slechts gedeeltelijk worden ingevuld en is deze inhoudelijk beperkt tot en met de periode van de Tachtigjarige oorlog. Museumpark Vonk geeft daar invulling aan, doordat de collectie en de gehele geschiedenis tot en met het heden getoond kunnen worden.

Museumpark Vonk is een uitbreiding en vernieuwing van het huidige preHistorisch Dorp. Het huidige museum staat al veertig jaar in de Genneper Parken en gezien het openluchtkarakter is verplaatsing geen optie. Daarnaast zijn er inhoudelijk ook vele verbindingen met het cultuurhistorische landschap en de historische ontwikkeling van Eindhoven die in Museumpark Vonk getoond gaan worden.

Het negentiende-eeuwse cultuurlandschap van de Genneper Parken laat de omgeving rondom Eindhoven zien zoals deze eruitzag op het moment dat de stad de overgang maakte van een agrarische naar een industriële samenleving. Het unieke cultuurhistorische landschap van de Genneper Parken ondersteunt de verhalen die Museumpark Vonk wil vertellen en andersom biedt de uitbreiding van het museum de mogelijkheid om cultuurhistorische landschapselementen te herstellen en te versterken, o.a. doordat het huidige rijschoolterrein plaatsmaakt voor openbaar stadspark en de museumuitbreiding.

Dit betekent echter niet dat er geen alternatieve locaties zijn onderzocht. Vanuit het uitgangspunt van een gelijkblijvende jaarlijkse gemeentelijke subsidie is onderzocht of locaties elders mogelijk beter passen. Locaties in en rondom de binnenstad, zoals het VDMA-terrein, District E, Fellenoord, de Steentjeskerk, het Victoriaplein en het Evoluon blijken bij gelijkblijvende subsidie financieel niet haalbaar of zijn praktisch niet uitvoerbaar. De exploitatie van twee locaties (preHistorisch Dorp en een nieuwe locatie) is bij gelijkblijvende subsidie financieel niet haalbaar.

Lees hier meer over de Vonken

De opening van Museumpark Vonk is voorzien eind 2025.

Museumpark Vonk biedt een plek in Eindhoven waar 15.000 jaar geschiedenis van de stad en regio Eindhoven te ontdekken en te beleven is. Het museum licht daarbij die momenten in de geschiedenis uit, waarbij de ‘vonken’ bijna letterlijk oversloegen. Dat zijn de historische momenten waarop ontwikkelingen in gang werden gezet die de stad en regio onmiskenbaar veranderd hebben en soms tot op de dag van vandaag doorwerken.

In Museumpark Vonk worden deze historische verhalen op een geheel nieuwe manier aan het publiek gepresenteerd. Het museum gaat deze verhalen namelijk tot leven brengen door samen met bezoekers grote toestellen te ontwerpen en te bouwen die deze verhalen op aansprekende en iconische wijze verbeelden. We noemen die toestellen ‘vonken ’. Het museum gaat met bezoekers letterlijk samen geschiedenis maken. Bezoekers denken mee over de thema’s die het museum programmeert, hoe die thema’s vervolgens ontwerpen worden voor vonken en tenslotte bouwen bezoekers mee aan de vonken. Het leidend thema van Museumpark Vonk is dan ook niet voor niets: ‘Samen geschiedenis mee maken’. Wij geloven dat de geschiedenis van iedereen is en juist door samen met elkaar het gesprek te voeren en ook letterlijk te bouwen aan de verbeelding ervan, wordt die geschiedenis ook van ons allemaal.

Het museum bouwt voort op het laagdrempelige karakter van het huidige preHistorisch Dorp en is bedoeld voor alle inwoners van de regio en bezoekers van daarbuiten. Inhoudelijk brengt Museumpark Vonk naast een plek voor de verre geschiedenis, zoals nu al te zien en te ontdekken is in het preHistorisch Dorp, ook de recente geschiedenis van de opkomst van de maakindustrie op een vernieuwende wijze voor het voetlicht. Met Museumpark Vonk zal daarom meer nadruk op de meer recente geschiedenis komen te liggen in vergelijking met de huidige situatie waarin Eindhoven Museum in het preHistorisch Dorp voornamelijk de vroege en vroegmoderne geschiedenis presenteert.

De nieuwe museumnaam ‘Museumpark Vonk’ is afgeleid van de uitdrukking ‘de vonk doen overslaan’, omdat het museum zich richt op die transformatiemomenten in de geschiedenis van de stad en regio Eindhoven, waarop onomkeerbare veranderingen in gang gezet zijn. Vonk refereert tegelijkertijd ook aan de uitvinders- en pioniersmentaliteit van Eindhoven, waar (soms letterlijk) de vonk oversloeg en grote veranderingen in gang werden gezet, waarvan velen doorwerken tot op de dag van vandaag. Met deze naam eren we ook waar we vandaan komen met het preHistorisch Dorp, want hele generaties Eindhovenaren hebben met vuursteen en vuurslag de vonk doen overslaan en zo vuur leren maken zoals de mensen dat vroeger deden.

Het entreegebouw wordt een bijzonder gebouw dat zoveel mogelijk van bio-based materialen wordt gebouwd. Zo wordt de constructie van hout. Daarnaast zal het gebouw een publiek toegankelijk dakpark bevatten dat tijdens openingstijden van het museum gratis toegankelijk is. Vanaf het dak hebben bezoekers een mooi uitzicht over de Genneper Parken en de skyline van Eindhoven.

Ja, er is reeds openbare horeca aanwezig binnen het preHistorisch Dorp. Deze is alleen toegankelijk voor museumbezoekers, omdat de ligging van de herberg openbaar bezoek niet mogelijk maakt. In de nieuwe situatie wordt voor een andere vorm gekozen en wordt openbare horeca voorzien in het entreegebouw. Deze horeca is nodig om het museum exploitabel te maken en zal (naast museumbezoekers) jaarlijks ca. 50.000 lokale parkbezoekers ontvangen. De openbare horeca zal tijdens openingstijden van het museum geopend zijn met een uitloop van één uur na sluitingstijd tot maximaal 19.00 uur ’s avonds. Buiten deze tijden is alleen ondergeschikte horeca bij educatieve museumactiviteiten toegestaan en is de museumhoreca niet voor het algemeen publiek toegankelijk.

Het museum beoogt ca. 100.000 museumbezoekers in 12 maanden te ontvangen. Op dit moment ontvangt het preHistorisch Dorp verspreid over de 7 maanden dat het museum geopend is 73.000 bezoekers. Daarnaast verwachten we circa 50.000 bezoekers op jaarbasis in de museumhoreca, die openbaar toegankelijk zal zijn. Een aanzienlijk deel daarvan zal ook museumbezoeker zijn en dus onderdeel uitmaken van de eerder genoemde 100.000 jaarlijkse museumbezoekers. De museumhoreca heeft een ondersteunende functie voor de museumactiviteiten en is naast museumbezoekers vooral gericht op het bestaande lokale publiek dat de Genneper Parken reeds bezoekt.

Het museum heeft een onafhankelijk onderzoeksbureau (ZKA) laten onderzoeken hoe de verwachte bezoekersstromen zich spreiden over de seizoenen, week- en weekenddagen en schoolvakanties. De verwachte aantallen bij bezoekpieken kunnen met de voorziene parkeervoorziening bij het museum in combinatie met andere oplossingen, zoals e-tickets met tijdsloten, goed worden opgevangen. Het verkeerskundig onderzoek wijst uit dat bezoekpieken op te vangen zijn door naast het parkeerterrein ook parkeren op afstand met pendeldienstverbinding aan te bieden.

De ervaring in het huidige preHistorisch Dorp leert dat museumbezoekers zelden een bezoek aan de rest van Genneper Parken brengen. In het enkele geval dat dit voorkomt, gaat het meestal om Eindhovenaren die ook al eerder de Genneper Parken bezochten. De toename in museumbezoekers zal daarom niet leiden tot een substantiële bezoekerstoename in andere delen van de Genneper Parken, omdat museumbezoek zich hoofdzakelijk beperkt tot het museumterrein.

Ontwikkeling in de groenblauwe mantel is toegestaan, mits deze bijdraagt aan verbetering van de kwaliteit van het landschap. Met de uitbreiding van het museum wordt die verbetering op verschillende manieren voorzien, bijvoorbeeld doordat extra openbaar groen wordt gecreëerd, er per saldo meer groen en minder verharding komt dan nu en doordat nieuwe bebouwing een duurzaam en groen karakter krijgt.

Aantasting van bestaande waarden dient in het kader van de omgevingsverordening gecompenseerd te worden. Het museum streeft ernaar bestaande waarden zoveel mogelijk onaangetast te laten. Uiteraard zal aan de wettelijke compensatieplicht – voor zover die van toepassing is – worden voldaan. Daarbij wordt in eerste instantie gekeken of compensatie op of nabij het eigen terrein kan plaatsvinden.

We hanteren het uitgangspunt dat waardevolle groene elementen zoveel mogelijk behouden blijven en betrekken daarom Trefpunt Groen in de uitwerking van de plannen. Bij de vormgeving van het nieuwe museumpark vormt het beekdallandschap de basis. Landschappelijke structuren en groene verbindingen worden versterkt én er wordt een plus gecreëerd voor groen. Zowel in oppervlakte als in de kwaliteit van het groen.

We streven ernaar een duurzame impuls te geven aan de biodiversiteit. Dat betekent dat we niet alleen kijken naar vierkante meters, maar ook naar hoe op die vierkante meters zoveel mogelijk bijzondere biotopen gecreëerd kunnen worden om de biodiversiteit in de Genneper Parken te versterken. Het is op dit moment niet uit te sluiten dat bestaande groene elementen desondanks worden geraakt. Uiteraard zal dan aan de wettelijke compensatieplicht worden voldaan en gaan we in gesprek met vertegenwoordigers van groene belangenorganisaties over de wijze waarop we het beste kunnen compenseren.

Voorafgaand aan de bestemmingsplanwijziging heeft er een intensief afstemmingstraject plaatsgevonden met belanghebbenden. Er is een werkgroep opgericht met daarin een afvaardiging vanuit de omliggende wijken, belangenverenigingen en organisaties. Deze werkgroep informeerde hun achterban over de plannen en bracht namens hun achterban gebiedskennis in. Daarnaast informeerden we de Klankbordgroep Genneper Parken actief. Omwonenden van de wijken rondom het museum werden op sleutelmomenten geïnformeerd via een nieuwsbrief.

Voor alle belangstellenden organiseerden we informatiebijeenkomsten: bij het opstellen van de scenario’s, bij het concept schetsontwerp en het concept voorlopig ontwerp en de eindpresentatie van het definitieve voorlopig ontwerp. Op meerdere punten zijn de plannen op basis van vragen, zorgen en input vanuit de betrokken belanghebbenden aangepast. Voorbeelden hiervan zijn de plek van het parkeerterrein, het ontwerp van het museumpark met het oog op het behoud van bestaand groen en de toevoeging van parkeren op afstand bij de High Tech Campus op piekmomenten. Ook zijn de openingstijden van de openbare horeca beperkt tot maximaal één uur na sluitingstijd van het museum.

Voor de verdere uitwerking van de plannen voorafgaand en tijdens de verschillende realisatiefasen, zal Stichting Eindhoven Museum belanghebbenden actief blijven informeren middels deze website, social media en door bijeenkomsten en activiteiten te organiseren.

Op dit moment wordt het definitief ontwerp van het museumpark uitgewerkt, inclusief beplantingsplan. Het ontwerp voor het museumpark is gebaseerd op de kaders en randvoorwaarden die vanuit het inrichtingsplan zijn meegegeven. Het museum ziet toe op de inrichting en inpassing van het toekomstige museumpark. De gemeente ziet toe op de inrichting van de gehele Genneper Parken, waaronder het gebied rondom het museum. Door samen te werken ontstaat meerwaarde voor zowel de Genneper Parken als het museum. Hierover vindt afstemming plaats.

Bij het ontwerp van het museumpark is zoveel mogelijk bestaand groen behouden, waaronder ook het merendeel van de populieren langs de huidige onverharde toegangsweg. Het bestaande preHistorisch Dorp is onderdeel van de uitbreiding en wordt integraal onderdeel van Museumpark Vonk. De gebouwen van het preHistorisch Dorp blijven bestaan en daarnaast zullen er een entreegebouw, parkeerplaats en tien vonken (interactieve toestellen) aan het park worden toegevoegd. We betrekken Trefpunt Groen in de uitwerking van het beplantingsplan, zodat het groen zoveel mogelijk aansluit bij de natuurlijke habitat van de Gennerper Parken en dat biodiversiteit wordt bevorderd.

In de scenario’s wordt uitgegaan van behoud van de bestaande parkeerstrook aan de parallelweg Boutenslaan. Daarnaast worden 114 parkeerplekken op het aan te leggen parkeerterrein gerealiseerd. Op drukke dagen zal daarnaast parkeren op afstand worden gefaciliteerd door het museum middels een pendeldienstverbinding naar de High Tech Campus.

Parkeren op het parkeerterrein van Museumpark Vonk zal betaald zijn om de kosten voor het pendelbusvervoer van en naar de High Tech Campus op piekmomenten te kunnen bekostigen.

Het museum is zelf voorstander van betaald parkeren op het eigen terrein in combinatie met betaald parkeren of een vergunninghouderregime in de omgeving. Door die combinatie worden bezoekers gestimuleerd om met andere vervoermiddelen te komen en wordt langparkeren in de omgeving ontmoedigd. De gemeente Eindhoven hanteert het beleid dat minstens 50% van de omwonenden in moet stemmen met invoering van een parkeerregime. Het museum heeft hier geen invloed op, maar blijft hierover in gesprek met de buurt en de omgeving.

Het nieuwe museumgebouw is voorzien op het (verharde) terrein van de verkeersschool en gaat daarom niet ten koste van het groen. De parkeerplaats en het nieuwe gebouw worden zoveel mogelijk groen en landschappelijk ingepast en er vindt voor de aanleg van de parkeerplaats groencompensatie plaats, onder andere in de vorm van herplanting van bomen. Doordat 70% van het huidige verkeersschoolterrein openbaar groen wordt, zal door de ruimtelijke ontwikkeling het aandeel groen in het totale plangebied met ruim 15% toenemen.

De huidige ov-verbinding is niet optimaal. Wij zijn er voorstander van om zoveel mogelijk bezoekers per openbaar vervoer naar het museum te laten reizen. Het museum is echter afhankelijk van de medewerking van ov-bedrijven, de vervoersregio en de gemeente om naar nieuwe ov-oplossingen te zoeken. Wij voeren hier actief het gesprek over. Het voorziene parkeerterrein zal met 114 parkeerplekken op drukke dagen ontoereikend zijn. Daarom zal op die dagen parkeren op afstand op de High Tech Campus met een pendeldienstverbinding worden voorzien.

De bebording zal voor het nieuwe museum worden aangepast en verbeterd. Bezoekers worden naar de parkeerplaats van het museum geleid. Het park zal tevens beter zichtbaar worden vanaf de Boutenslaan. Ook zal op de website van het museum duidelijk de routing worden aangegeven, zodat publiek zich, voorafgaand aan het bezoek, goed kan voorbereiden op de reis. Bovendien stuurt het museum via e-ticketing bezoekers die met de auto komen op drukke dagen automatisch door naar de High Tech Campus wanneer de parkeerplaatsreserveringen op de parkeerplaats bij het museum volgeboekt zijn.

Op dit moment loopt er een bezwaarprocedure bij de Raad van State tegen de bestemmingsplanwijziging. Hoewel zo’n procedure onzekerheden kent wat betreft de looptijd, verwachten wij eind 2025 de deuren van Museumpark Vonk te kunnen openen.

Het museum ontvangt een bijdrage uit de RegioDeal ter hoogte van 7 miljoen euro, aangevuld met bijdragen vanuit verschillende fondsen en sponsoring. De benodigde cofinanciering voor een plan van circa 8 miljoen euro is inmiddels ruimschoots rond. De jaarlijkse subsidiebijdrage vanuit de gemeente voor de exploitatie blijft gelijk. Het museum heeft daarom een sluitende businesscase gemaakt, waarbij de hogere exploitatiekosten terugverdiend zullen worden uit o.a. entree-inkomsten, educatieve programma’s, museumwinkel en horeca.

Stichting Eindhoven Museum heeft de financiële haalbaarheid door een onafhankelijk bureau laten onderzoeken. Uitkomst van dit onderzoek is dat de businesscase met gelijkblijvende subsidie past in een sluitende exploitatie. Daarbij is eveneens ruimte om onverwachte tegenvallers op te vangen. Omdat dit bedrijfsgevoelige informatie betreft, wordt het onderzoek derhalve niet met derden gedeeld. We blijven de financiële haalbaarheid met regelmaat toetsen. Zo zijn ook de huidige gevolgen van de energiecrisis en hyperinflatie doorberekend en heeft de exploitatie de toets doorstaan. Ook de gemeente zal in de verdere uitwerking van de plannen op financiële haalbaarheid blijven toetsen, omdat deze op voorhand voldoende vertrouwen wil hebben dat Museumpark Vonk de exploitatie zonder extra subsidie kan bolwerken.

Dat kan via deze website en door je op te geven voor onze nieuwsbrief. De nieuwsbrief wordt digitaal (via de werkgroep en klankbordgroep Genneper Parken) en per post (in de omliggende wijken) verspreid. Ben je geïnteresseerd in de ontwikkeling van Museumpark Vonk en wil je de nieuwbrief per e-mail ontvangen? Stuur ons dan een bericht via het contactformulier.

In de werkwijze en het concept van Museumpark Vonk speelt co-creatie een belangrijke rol. Wij zijn altijd op zoek naar interessante samenwerkingen. Wil je meedenken, -praten of-doen? Neem dan contact met ons op.